Rewolucja 1905 roku była wydarzeniem kluczowym dla polskiego ruchu ludowego na terenach zaboru rosyjskiego, w którym od upadku Powstania Styczniowego panował brak swobód politycznych. Janusz Gmitruk w tekście "Geneza powstania ruchu ludowego i miejsce Siewby w dorobku prasowym ludowców przed I wojną światową" pisze o rewolucyjnym ożywieniu na wsi:
"Wybuch wojny rosyjsko-japońskiej w 1904 r. poruszył wieś Królestwa Polskiego. «Złożono do lamusa „Bajarze”, „Cudowne lampy”, „Echa piekielne” itp. kramarską literaturę, dotychczas powszechną strawę duchową wsi. Wieś pragnęła wejrzeć w świat, w życie bieżące» - pisał chłop Franciszek Żurek z powiatu krasnostawskiego. Wrzało w Królestwie Polskim za sprawą poruszenia klasy robotniczej w miastach i chłopów na wsi […] Walka chłopów obejmowała gminy i ich instytucje (szkoły, sądy), wybuchła protestem przeciwko mobilizacji żołnierzy kierowanych na daleki front japońsko-rosyjski i do służby w głębi Rosji. Początkowo miała charakter żywiołowy i spontaniczny, przybierając jednak z czasem formy zorganizowanych protestów i patriotycznych manifestacji.
Rewolucyjną zdobyczą chłopów było rozbudzenie świadomości politycznej, orientującej w geografii stronnictw i partii oraz taktyce ich działania wobec rewolucji i rządu. Dawali temu wyraz zrywaniem związków z endecją, żywym zainteresowaniem socjalizmem i tworzeniem organizacji chłopskich. Rewolucja 1905-1907 była ważnym etapem w ponad wiekowym procesie rozwoju świadomości chłopów polskich […] Nie była to jednak jeszcze świadomość mas, lecz myślenie jednostek i małych grup."
Patrz też:
Patrz też:
Źródło: Siewba – pod redakcją Janusza Gmitruka i Roberta Szydlika, Warszawa 2010, s. 66-67.
 |
| Źródło: Beinecke. |
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz