Droga do Królestwa Polskiego w celu wzięcia udziału w ruchu rewolucyjnym prowadziła zawsze przez Kraków. W Krakowie koncentrowały się władze zagraniczne PPS. Również w tym samym Krakowie wokół Adolfa Warskiego skupiali się esdecy [działacze i działaczki Socjaldemokracji Królestwa Polskiego i Litwy].
Na czele władz zagranicznych PPS stali wówczas długoletni PPS-owscy działacze z czasów Zurychu i Londynu: Witold Jodko-Narkiewicz, późniejszy poseł Rz. P. w Turcji i na Łotwie, zmarły w r. 1924 w Warszawie, Leon Wasilewski (L. Płochocki, St. Osarz), wieloletni redaktor Przedświtu, zmarły w 1914 roku Bolesław Antoni Jędrzejowski, tzw. Baj (B. A. J.) i Józef Piłsudski. Wszelką pomoc PPS okazywała bratnia partia dzielnicy austriackiej (PPSD - Polska Partia Socjalno-Demokratyczna Galicji i Śląska Cieszyńskiego).
Po przyjeździe do Krakowa zostałem zatrzymany, jako znający stosunki prasowe i języki i skierowany do Biura Prasowego PPS, będącego pod kierunkiem Jodki-Narkiewicza. Biuro to wydawało codziennie hektografowane biuletyny w językach francuskim i niemieckim. Biuletyny te były redagowane na podstawie wiadomości nadeszłych z kraju i na podstawie pism krajowych i były szeroko kolportowane za granicę. W biuletynach tych omawiano obszernie wypadki polityczne i strajki ekonomiczne.
Kraków był również miejscem postoju dla wszystkich wybierających się na robotę do kraju z zagranicy. Spotykało się tam masę znajomych i nieraz ze zdziwieniem spotykało się osoby, o których się nigdy nie przypuszczało, że staną przy warsztacie pracy. Chwila osobliwa, jaką był wielki 1905 roku, budziła ludzi i gnała ich do czynu [...] Do Krakowa nadal żurawim szlakiem naszych praojców, emisariuszy po roku 1830, ciągnęli z zagranicy różni ludzie, pragnący oddać się na usługi rewolucji [...]
Źródło: Witold Trzciński, Czerwony Lublin w r. 1905. Bruksela - Lwów - Lublin 1904-1905. Ze wspomnień działacza politycznego, Kronika ruchu rewolucyjnego w Polsce. Organ stowarzyszenia byłych więźniów politycznych, nr 3, 1935 r., s. 161-162.
 |
| Źródło: Cyfrowa Biblioteka Narodowa Polona. |
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz