Słowo o Franciszku Joachimiaku

W numerze 75 kwartalnika historycznego "Karta" pt. "Łódź czterech dekad" czytamy o Rewolucji 1905 roku. Opublikowano w nim fragmenty wspomnień Franciszka Joachimiaka, ale nie poinformowano kim jest ta osoba. Można się było domyślić, że w 1905 roku Franciszek był po prostu zrewolucjonizowanym robotnikiem.

Okazuje się, że w trakcie Rewolucji był w składzie zarządu dzielnicowego i aktywu Socjaldemokracji Królestwa Polskiego i Litwy w dzielnicy Górna. Kierownikiem dzielnicy w 1905 roku był Stanisław "Andrzej" Pestkowski, a w 1906 r. Antoni Krajewski. Pozostałymi członkami zarządu i aktywu byli: N. Ogiński ("Niklowy"), Ciach ("Mały"), L. Ogiński ("Japończyk"), Julian Eberhard ("Góra", zamordowany przez bojówkę Narodowego Związku Robotniczego), Zofia Nürnberg ("Irena"), Zaręba ("Poeta"), Jan Kusociński ("Brodaty"), Stanisław Michalski i Stanisław Barański.

Franciszek Joachimiak należał do Wojskowo-Rewolucyjnej Organizacji SDKPiL i zajmował się agitacją oraz kolportażem materiałów propagandowych w wojsku carskim. Za tę działalność został aresztowany. Na liście zatrzymanych są także: Marceli Retterski, Józef Depczyński, Melania Kaspruś, Franciszek Szelczarski, Tobiasz Dancig, L. Lejb, Rajnhold Morawski, J. Madejczyk, Bolesław Kaliszewski, Józefa Barjasz, T. Glejm, J. Gejlhorn, S. Miłosz, T. Cieślak i Gierasim Michaluk.

W "Głosie Koszalińskim", nr 247 z 15 i 16 października 1960 r. znajdujemy fragment wspomnień Joachimiaka:

"Za chwilę na rynku dał się słyszeć ponownie stukot końskich kopyt. Za pierwszą grupą kozaków pędziła druga. - Co to może być? - spojrzeliśmy na siebie zdumieni. I wiedzeni niejasnym przeczuciem, ruszyliśmy w dół Piotrkowskiej.

Jakaś kobieta zatrzymała nas w biegu: - Ludzie! - zawołała z trudem łapiąc oddech – Cała druga zmiana zastrajkowała. Z fabryki telefonowali po wojsko... - Anuszczyk i Kawałek wykonali swe zadanie. Cała fabryka walczyła w obronie wypędzonej przez Steinerta "trzynastki". Zaczęło się..."

W "Roczniku Literackim" z 1967 r. czytamy, że ojciec Franciszka Joachimiaka brał udział w Powstaniu Styczniowym.

Źródła: 

• Paweł Samuś, "Rozwój organizacyjny SDKPiL w Łodzi w latach 1905-1907", w: "Rewolucja 1905-1907 w Łodzi i okręgu",
• "Rocznik Literacki", 1967 r.,
• "Głos Koszaliński", nr 247 z 15 i 16 października 1960 r.

Źródło: Koszalińska Biblioteka Publiczna