Hołd bojownikom walki z caratem

Notka pt. Hołd bojownikom walki z caratem w powiecie łódzkim z księgi pamiątkowowej pt. Dziesięć lat odrodzonej Polski niepodległej w życiu powiatu łódzkiego z 1928 r., mówiąca o przeniesieniu prochów uczestników Rewolucji z Bełdowa na Polesie Konstantynowskie w Łodzi:

Na zdjęciu widzimy na pięknym tle sztandarów i wieńców liczne delegacje robotnicze z posłem Zerbe, burmistrzem Andrzejakiem, Piotrowskim, prezesem Stowarzyszenia byłych Więźniów Politycznych Nowakowskim, radnym Milmanem, Moskiewiczówną na czele. Obok stoją Starosta Rżewski, dr Nowicki i komendant Nowak. 

Na sztandarach Polskiej Partii Socjalistycznej widzimy m. in. następujące napisy: Więzy rwij - co jest nawiązaniem do sztuki Stanisława Wyspiańskiego Wyzwolenie - oraz Niech żyje 8-godzinny dzień roboczy. Czytamy dalej:

Przed dwudziestu dwu laty w czasie największego ucisku narodowego, politycznego i społecznego, gdy świadoma swych celów i dążeń, polska klasa robotnicza wystąpiła do orężnej walki z potężnym carskim najazdem, nieznani społeczeństwu Żołnierze Rewolucji Narodowej wyruszyli do boju o wolność Ojczyzny. Oddział Bojowej Organizacji PPS wyruszył w dniu 7 lipca 1906 r. z Łodzi do Aleksandrowa w powiecie łódzkim, by ze składu rządowego monopolu zabrać kilkaset rubli na fundusz do walki z Caratem.

W nierównej walce, jak się w następstwie zamachu tego, ucieczki i pogoni kozaków wywiązała, złożyli młode swe życie bojowcy: Stanisław Florczak, Mateusz Fabisz i Adolf Hajman. Zdawało się, że zapomniano o nich. Lecz nie! Wyzwolony z niewoli lud polski nie zapomniał o tych, którym winien bardzo wiele. W dniu 9 września r. 1928 liczne tłumy robotników przeprowadziły uroczyście prochy obu bojowców Florczaka i Fabisza z Bełdowa pod Aleksandrowem w powiecie łódzkim (gdzie były pochowane) do wspólnej mogiły bojowników o Wolność - na Polesiu Konstantynowskim w Łodzi. Zdjęcie nasze przedstawia fragment uroczystości na miejscu w Bełdowie u grobu obu bojowców.

Źródło: Dziesięć lat odrodzonej Polski niepodległej w życiu powiatu łódzkiego, księga pamiątkowa pod redakcją Aleksego Rżewskiego, 11.XI.1928, str. 37
 

Złożenie prochów bojowców.
Źródło: Pismo Pobudka z 1928 roku.